Εν Αμφισση: Οικία Ιωάννη Μοσκαχλαϊδή

Του Νίκου Παπούλια

Η οικία Μοσκαχλαϊδή σε μαγεύει με την εντυπωσιακή της όψη και τους εξωτερικούς χρωματισμούς της, ασυνήθιστους για την περιοχή μας. Το χτίσιμο του σπιτιού ξεκίνησε το 1886 και τελείωσε το 1902. Ανήκε στον Γιάννη Μοσκαχλαϊδή , ευκατάστατο ελαιέμπορα - από 20 ετών - με δραστηριότητα και εξαγωγή ελιών στη Ρωσία, όπου εκεί έκανε και μεγάλη περιουσία. Είναι διώροφο (110 τμ περίπου ο κάθε όροφος) , χτισμένο από πέτρα προερχόμενη από την Τήνο και έχει ένα μοναδικό συγκολλητικό – όπως είναι το τσιμέντο σήμερα – που λέγεται «πορτσλάνη», το οποίο έχουν τα δεσίματα στις πέτρες του. Όλοι οι μάστορες που το έχτισαν ήταν νησιώτες, από την Τήνο. Οι οροφογραφίες έχουν γίνει από μαστόρους που τους έφερε όλους από τη Ρωσία. Το κόκκινο εξωτερικό χρώμα επίσης είναι ρωσικής επιρροής και συγκεκριμένα από την Οδησσό, αφού ο Γιάννης Μοσκαχλαϊδής ήταν εκεί ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου «Η Ελλάς», το οποίο σήμερα είναι στην προκυμαία της Οδησσού και είναι το κυβερνείο της πόλης εκεί. Ήταν η πρώτη κατοικία στην Άμφισσα που είχε τουαλέτα μέσα και οι τοπικές εφημερίδες έγραφαν τότε πως «ο Μοσκαχλαϊδής έβαλε τη βρόμα στο σπίτι του», όλες οι τουαλέτες εκείνη την εποχή ήταν σε εξωτερικούς χώρους των σπιτιών. Ο ιδιοκτήτης όταν ολοκλήρωσε το σπίτι του παντρεύτηκε τη Βασιλική Γάτου και τότε κατοικήθηκε και το υπέροχο αρχοντικό για πρώτη φορά. Ολόκληρο το σπίτι στηρίζεται σε τέσσερις καμάρες οι οποίες βρίσκονται στο υπόγειο. Δείγμα αρχοντιάς αποτελούν οι ανάγλυφες ζωγραφικές οροφές τόσο του διαδρόμου

όσο και του σαλονιού. Εντυπωσιακή είναι η τοιχογραφία του πάνω ορόφου, στο διάδρομο, να χωρίζεται σε αλλεπάλληλα ορθογώνια που στο κέντρο σχηματίζεται ένα λουλούδι σε κόκκινο φόντο. Ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η τοιχογραφία της οροφής στο σαλόνι. Αποτελείται από μία κορνίζα με πλούσια διακοσμητικά σχήματα σε γκριζομπλέ αποχρώσεις. Η τελευταία ζώνη της κορνίζας είναι η πιο φαρδιά με αραιή κόκκινη διαγράμμιση πάνω σε ροζ φόντο και η οποία πλαισιώνει σχηματοποιημένα φυτά και λουλούδια. Στο κέντρο του ταβανιού παρατηρούμε μια κυκλική διάταξη των λουλουδιών που καταλήγουν σε χρυσό γύψινο ανάγλυφο. Να σημειωθεί πως στον πάνω όροφο λειτουργούσε ξεχωριστό, μεγάλο δωμάτιο, ως βεστιάριο. Το σπίτι διαθέτει 15 παράθυρα – για να μπαίνει άπλετο το φως του ήλιου – και τρεις μπαλκονόπορτες. Έχει κριθεί διατηρητέο από το Υπουργείο Πολιτισμού και το ΥΠΕΧΩΔΕ. Σε ένα μπαούλο του σπιτιού υπήρχαν ρώσικα ρούβλια, τα οποία ο ιδιοκτήτης τα είχε από τις συναλλαγές του στη Ρωσία. Πρωτότυπη είναι και η σιδερένια είσοδος του σπιτιού με το οικόσημο και τα αρχικά του ιδιοκτήτη ΑΜ. Την αυλή στολίζουν οι πανέμορφες τριανταφυλλιές που έχουν έναν αιώνα ζωής. Στο σπίτι δεν έχουν γίνει εργασίες συντήρησης, ξέχωρα από κάποια αλείμματα που έχουν γίνει στα νταβάνια και έχουν καλύψει ορισμένες οροφογραφίες του οικήματος. Ο πρώτος ιδιοκτήτης πέθανε το 1921 και μετά από 40 μέρες γεννήθηκε ο γιός του, τον οποίο ονόμασαν και αυτόν Γιάννη. Η Άμφισσα συνεχίζει να είναι η πόλη με τον μοναδικό πολιτισμικό πλούτο και με τα νεοκλασικά σπίτια της να αποτελούν μνημεία που γοητεύουν τον καθένα που τα επισκέπτεται!