Σελίδες

Τετάρτη 23 Μαρτίου 2011

Κωνσταντίνος Κόντος 1834-1909


O Κωνσταντίνος Κόντος γεννήθηκε στην Άμφισσα το 1834 και πέθανε στην Αθήνα το 1909. Υπήρξε ένας διακεκριμένος ελληνιστής φιλόλογος που συνέβαλε σημαντικά στην αποκατάσταση των αρχαίων κειμένων. Καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών στον τομέα των «ελληνικών γραμμάτων», έκτακτος έως το 1875, κατόπιν τακτικός, και ένας από τους σημαντικότερους κριτικούς φιλολόγους του 19ου αιώνα. Κατά την πολύχρονη πανεπιστημιακή του διαδρομή ανέδειξε πολλούς επιφανείς μαθητές, όπως τον Γ. Χατζιδάκι, τον Σπ. Βάση και τον Θ. Κακριδή. Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης σαράντα ετών πανεπιστημιακής διδασκαλίας και προσφοράς στην ακαδημαϊκή κοινότητα, το 1909, ο Κωνσταντίνος Κόντος προσέφερε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, μέσω της επιτροπείας που συστάθηκε για τον εορτασμό της, το ποσό των δώδεκα χιλιάδων τριακοσίων δραχμών για την ίδρυση του επιλεγόμενου Κοντείου διαγωνίσματος, τον κανονισμό του οποίου συνέταξε ο ίδιος. Σκοπός του διαγωνισμού, που θα τελούνταν κάθε δυο χρόνια, ήταν η βράβευση εργασίας η οποία θα είχε ως αντικείμενο φιλολογικά αποκλειστικώς ζητήματα.

Λόγω των σπουδών του στο Leiden της Ολλανδίας με ειδικότερο πεδίο δράσης τις κλασσικές σπουδές και την ελληνική γλώσσα ήρθε σε στενή επαφή, φιλία και συνεργασία με γνωστούς επιστήμονες στην Κριτική του κειμένου, όπως ο Carel Gabriel Cobet, (Paris, 1813- Leiden, 1889) και ο Charles Badham, (Ludlow 1813 – Sydney, 1884). Ως αποτέλεσμα των παραπάνω προέκυψε η έκδοση του «Λόγιου Ερμή», ο οποίος αποτελεί μια ανθολογία κειμένων και παρατηρήσεων που σχετίζονται με τη νέα ελληνική γλώσσα. Ο Κ. Κόντος εκτός από εκδότης είναι και ο κύριος συγγραφέας των άρθρων του περιοδικού με βασικό συνεργάτη τον C.G. Cobet. Αν και, όπως δηλώνεται στο εξώφυλλο του πρώτου τεύχους, πρόκειται για ένα «Σύγγραμμα φιλολογικόν περιοδικόν τετράκις του έτους εκδιδόμενον», μόνο 4 τεύχη [Τ. 1, Tεύχος 1-3 (1866-1867], Τ. 5, Τεύχος 1 (1876)] έχουν εντοπιστεί σε διάφορες βιβλιοθήκες/συλλογές της χώρας μας (Δημοτική Βιβλιοθήκη Πατρών, Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, Ελληνικό και Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, Πανεπιστήμιο Κρήτης κλπ.) Τα τρία πρώτα τεύχη του περιοδικού εκδόθηκαν στο Leiden, ενώ το τεύχος του 1876 στην Αθήνα (Τυπογραφείο Θρασύβουλου Παπαλεξανδρή).

Επίσης ενδιαφέρον παρουσιάζει το σατυρικό άρθρο «Τα κακουργήματα της Αγγέλως, (Μυθιστόρημα του οποίου δεν είνε συγγραφεύς αλλά ήρως ο κ. Κοντός» και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Άστυ, Τεύχος 81, σ. 6-8, το 1887 από κάποιον συγγραφέα με το ψευδώνυμο «Αββακούμ». Το «μυθιστόρημα» αναφέρεται στις «Γλωσσικές Παρατηρήσεις» του Κ. Κόντου και μπορείτε να το διαβάσετε ΕΔΩ.

Τέλος εκτενή αρθρογραφία του Κ. Κόντου μπορείτε να αναζητήσετε στην ψηφιακή συλλογή Πλειάς, όπου ευρετηριάζονται περισσότερα από 50 άρθρα του (Γλωσσικαί παρατηρήσεις, Ποικίλα φιλολογικά κλπ) σε σημαντικά περιοδικά όπως η Εστία και ο Παρνασσός.


Ως πρόεδρος της "εν Αθήναις Επιστημονικής Εταιρείας" δώρισε στην εταιρεία την εξαιρετική του βιβλιοθήκη, η οποία αργότερα δωρήθηκε στην Ακαδημία Αθηνών. Ένα από τα βιβλία του είναι το "Pherecratis et Eupolidis fragmenta" (Lipsiae: Libraria Weidmannia 1829). Μια μικρή έκπληξη μας επιφυλάσσει το αντίτυπο στη μέσα πλευρά του εξωφύλλου: ένα ex libris με ένα λιοντάρι που κρατάει στα πόδια του ένα κόκκαλο και το όνομα J. G. Droysen. Ο Droysen ήταν Γερμανός (Πομμερανός), ένας από τους σημαντικότερους ιστορικούς του 19ου αιώνα και ο βασικός ακόμη ιστορικός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, των διαδόχων και των επιγόνων του. Μια μάλλον επιπόλαιη αναζήτηση δεν οδήγησε σε αποτελέσματα για την προσωπική βιβλιοθήκη του Droysen που να μπορεί να επιβεβαιώσει πως όντως το ex libris είναι δικό του. Μένει μια υπόνοια πως ο Έλληνας φιλόλογος και ο Γερμανός ιστορικός διατηρούσαν ίσως μια φιλία και αλληλοεκτίμηση που κάποια στιγμή ίσως επιβεβαιωθεί. Μια περαιτέρω έρευνα θα αναγνώριζε και το γραφικό χαρακτήρα ενός από τους δυο στις χειρόγραφες σημειώσεις σε διάφορα σημεία του βιβλίου.
Η δημοτική Βιβλιοθήκη Άμφισσας έχει επίσης στη συλλογή της έναν αξιόλογο αριθμό φυλλαδίων και περιοδικών με άρθρα του, καθώς επίσης και ένα σπάνιο αρχείο χειρογράφων του.

2 σχόλια:

"ΣΑΛΩΝΙΤΗΣ" είπε...

Παπούς της Ελένης Βλάχου ιδιοκτήτριας και εκδότριας της "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ", από τη μητέρα της Δημαρέτη, κορη του Κ. Κόντου.

Εν Αμφίσση είπε...

Τι ωραία δεν το ξερα...