Εταιρεία Φωκικών Μελετών

 

Ήταν πριν το έτος 1973 όταν μερικοί φίλοι αποφάσισαν να ιδρύσουν ένα σωματείο, Σύλλογο που σκοπό θα είχε να αξιοποιήσει πολιτιστικά τη Φωκίδα.

Η περίοδος ήταν δύσκολη λόγω της επταετίας, παρ’ όλα αυτά όμως και μετά από διαλογική συζήτηση αποφασίστηκε να ιδρυθεί ένας σύλλογος με την επωνυμία «Εταιρεία Φωκικών Μελετών» (Ε.Φ.Μ.) και έτσι ενημερώθηκαν πολλοί ενδιαφερόμενοι. Βαρύς ο τίτλος. Συντάχτηκε το καταστατικό και το 1973 μόλις επετράπη η δημιουργία Συλλόγων έγινε η πρώτη Γενική Συνέλευση των ιδρυτικών μελών της Ε.Φ.Μ., ακολούθησαν εκλογές και εξέλεξαν το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.) ως εξής: Γ. Ν. Κουτσοκλένης, Πρόεδρος, Δρ. Κραβαρτόγιαννος, Αντιπρόεδρος, Ευστ. Σπαθιάς, Γραμματέας, Ευγενία Γερολυμάτου, Ταμίας, Γ. Βακράκης, Έφορος, Φιφή Μαριέλου, Μέλος, Ευστ. Αναστ. Δρόλαπας, Μέλος

Τη χρονική εκείνη περίοδο υπήρξαν αντιδράσεις και εμπόδια από άλλους Συλλόγους και μια μερίδα των πολιτών της Άμφισσας. Το έργο ήταν πολύ δύσκολο. Δεν υπήρχε ούτε καν γραφείο. Μετά από καταγγελία του τότε δημάρχου, ο τότε Νομάρχης κάλεσε τον Πρόεδρο για να τον παρατηρήσει καθ’ ότι δεν είχε ενημερωθεί για τη σύσταση του εν λόγω συλλόγου. Μετά την ενημέρωσή του, ο Νομάρχης είπε ότι λυπάται γιατί εκείνη την εποχή είχε μόνο 30.000 δρχ τις οποίες και έδωσε στη νεοσύστατη Ε.Φ.Μ.. Με αυτά τα χρήματα η εταιρεία προμηθεύτηκε τα πρώτα έπιπλα και βιβλία. Μετά τη μεταπολίτευση και το έτος 1977 την προεδρία ανέλαβε ο Δ. Κολοβός και όλοι μαζί με γρήγορους ρυθμούς την ανασυγκρότησαν με σωστό σχεδιασμό και προγραμματισμό. 

Τότε αποφασίστηκε και η ίδρυση του Λαογραφικού Μουσείου καθώς και η έκδοση ενός εντύπου κάτι που το καταστατικό επέβαλλε με έφορο τον Γ. Ν. Κουτσοκλένη και βοηθό έφορου τον Ι. Λακαφώση. Από τότε και μετά άρχισε η συλλογή εκθεμάτων για τον εμπλουτισμό του υπό ίδρυση Λ.Μ.Φ. με πρωτεργάτη τον κ. Γ. Κουτσοκλένη, ο οποίος δεν άφησε υπόγειο για υπόγειο (κατώι).

Τέλος του 1977 ήταν όλα σχεδόν έτοιμα. Νοικιάστηκε η πρώην κλινική Λύτρα και εκεί τοποθετήθηκαν τα προς έκθεση εκθέματα. Πολύ δουλειά και αγώνας. Το 1978 έγιναν τα εγκαίνια του Μουσείου.

Οι εντυπώσεις ντόπιων και ξένων, φίλων ειδικών και μη, υπήρξαν άριστες και είναι αποτυπωμένες στο ειδικό βιβλίο εντυπώσεων και πραγματικά φανερώνουν τη μεγάλη προσπάθεια και την προσφορά των ανθρώπων που το δημιούργησαν. Ένα στολίδι της περιοχής και μάλιστα χωρίς καμία προηγούμενη πείρα ή γνώση, χωρίς καμία βοήθεια αλλά με ισχυρή θέληση και πολύ δουλειά.

Στην όλη αυτή προσπάθεια όπως προαναφέρθηκε υπήρξαν και πάλι αντιδράσεις από την ίδια μερίδα πολίτων της Άμφισσας.

Η ζωή όμως του εν λόγω μουσείου δε συνεχίστηκε για πολύ αφού η ιδιοκτήτης του κτιρίου δεν θέλησε τη συνέχεια της δραστηριότητας της Ε.Φ.Μ. και έτσι αναγκάστηκε το Δ.Σ. να εγκιβωτίσει και αποθηκεύσει όλα τα λαογραφικά εκθέματα και να τα αποθηκεύσει αρχικά στην πρώην Κλινική του Καρανάσου και στη συνέχεια στο σπίτι του Κονιάκου και στα παλιά Σφαγεία. Τέλος και για αρκετά χρόνια στο παλιό οικοτροφείο της Ι. Μ. Φωκίδας ως αποθηκευτικός χώρος αλλά και γραφείο . Βέβαια όλες αυτές οι μετακινήσεις είχαν και απώλειες πέραν των πολλών διαρρήξεων που πολλά χάθηκαν .

Η λέξη «κρίμα» δεν είναι αρκετή και δε μπορεί να ανταποκριθεί στα αισθήματα των ανθρώπων που πάλεψαν μόχθησαν αλλά και ξόδεψαν για να στεριωθεί στην Άμφισσα ένα ζωντανό στολίδι μία ολοζώντανη ιστορία της πόλης και της περιοχής.

 Σύμφωνα με την διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών Αικατερίνη Καμηλάκη, η συλλογή της Εταιρείας συγκαταλεγόταν στις σημαντικότερες λαογραφικές συλλογές της Ελλάδας. Η ανασύστασή της και η επανέκθεσή της στην Άμφισσα είναι ευχή πολλών... 

 

Το περιοδικό της Εταιρείας «Σελίδες απ’ τη Φωκίδα».

Το περιοδικό παράλληλα άρχισε να καταγράφει τα μνημεία του λόγου. Η ιστορία του περιοδικού είναι η παρακάτω: «ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠ’ ΤΗ ΦΩΚΙΔΑ» ήταν και συνεχίζει να είναι το όνομα του περιοδικού το οποίο όπως προαναφέρθηκε άρχισε να εκδίδεται από το 1977 και συνεχίζει μέχρι σήμερα ανελλιπώς. Το μέγεθος του είναι 47Χ24. Οι σελίδες του έφθασαν μέχρι σήμερα 8.092. Το περιοδικό περιέχει στοιχεία ιστορικού – πολιτιστικού και λαογραφικού χαρακτήρα και είναι μακριά από χρώματα πολιτικής.

Τα παραπάνω στοιχεία αντλήθηκαν από τη σελίδα της Εταιρείας: https://efokmel.gr/

 

Βιβλίο του Γιώργου Κουτσοκλένη, ιδρυτή της λαογραφικής συλλογής.

Το παρόν βιβλίο "Φθίνοντα επαγγέλματα, ασχολίες γυναικών που ξεχάστηκαν, παραδοσιακές καλλιέργειες", που είχε την υπομονή, την τόλμη και το μεράκι να συγγράψει ο λαογράφος Γιώργος Κουτσοκλένης είναι ένα σύγγραμμα πρωτοφανές για τα λαογραφικά χρονικά της πόλεως Αμφίσσης (Σαλώνων) αλλά και του Νομού Φωκίδος και όλης της χώρας των Ελλήνων.

Ο συγγραφέας του βιβλίου καταγράφει και περιγράφει τη σκληρή ζωή που ζούσαν οι πρόγονοί μας, απ' τα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας ως τα μισά του 20ου αιώνα, εξασκώντας ο καθένας με αγάπη και ζήλον το επάγγελμα που τάχθηκε να υπηρετεί, που όσο σκληρό κι αν ήταν του εξασφάλιζε την κοινωνική αποδοχή, την οικογενειακή γαλήνη και, εν τέλει, την επιβίωση.

Σήμερα, στον αιώνα του θριάμβου της τεχνολογίας, τα επαγγέλματα που παρατίθενται φαντάζουν σαν παραμύθι στους νεώτερους, ενώ παράλληλα δημιουργούν στους παλιότερους μια γλυκόπικρη ανάμνηση μιας εποχής κι ένα δέος για την αρχή -και την απρόβλεπτη εξέλιξη μιας άλλης. [...]

(από τον πρόλογο του Δρόσου Κραβαρτόγιαννου)