Στην οδό Σαλώνων 13

«Η Κατάθεση» είναι το πρώτο βιβλίο του Αμφισσιώτη συγγραφέα Παναγιώτη Μαργώνη.

Μετά την κατάσβεση της φωτιάς που ξέσπασε σε μια ­εγκαταλελειμμένη διατηρητέα οικία στο κέντρο της Αθήνας, δύο άντρες του Ανακριτικού Τμήματος της Πυροσβεστικής αναζητούν έναν άτυπο ένοικο –άστεγο όπως όλα δείχνουν–, προκειμένου να διαπιστώσουν τα αίτια της πυρκαγιάς. Όταν ο άνθρωπος αυτός βρίσκεται, δέχεται να ακολουθήσει τους δύο άντρες για να δώσει κατάθεση, που όμως θα εξελιχθεί σε διήγηση μίας ολόκληρης ζωής, μιας ζωής στο περιθώριο της πραγματικότητας, εκεί όπου τα όρια του ανθρώπινου «Είναι» γίνονται όλο και πιο ρευστά, αλλά και μιας ζωής, εντούτοις, μοναδικής, αφού κάθε άνθρωπος έχει τη δική του ιστορία.

Ο Παναγιώτης Μαργώνης γεννήθηκε το 1979 στη Χαλκίδα. Αποφοίτησε από το Λύκειο Άμφισσας το 1997, όπου και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του, και εισήχθη στη Γυμναστική Ακαδημία του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε το 2004. Το επάγγελμα του πατέρα του όμως ήταν αυτό που τελικά τον κέρδισε, καθώς εκείνος αποτέλεσε και τον μέντορά του για τη μετέπειτα επαγγελματική του εξέλιξη. Το 2008 καταφέρνει να μπει στη Σχολή Πυροσβεστών και το 2010 στη Σχολή Δοκίμων Ανθυποπυραγών. Από το 2012 ασχολείται με τη συγγραφή ποιημάτων και διηγημάτων. Τη μεγάλη του αγάπη συνιστά η ενασχόληση με στίχους και η σύνθεση τραγουδιών. Το 2018 παρακολούθησε επιτυχώς το εαρινό εργαστήριο δημιουργικής γραφής από τα εργαστήρια βιβλίου «Ιανός», με διδάσκουσα τη συγγραφέα κυρία Ρέα Γαλανάκη. «Η Κατάθεση» είναι το πρώτο του μυθιστόρημα.

Στην οδό Σαλώνων 13

Της  Ευαγγελίας Τσονάκα

Με τις εκδόσεις Γαβριηλίδη να αποτελούν μια πρώτη εγγύηση ποιότητας, τον μονολεκτικό τίτλο, το ευσύνοπτο μέγεθος και το ατμοσφαιρικό εξώφυλλο να με προδιαθέτουν θετικά, κράτησα πριν λίγες μέρες στα χέρια μου το πρώτο μυθιστόρημα του Παναγιώτη Μαργώνη με τίτλο «Η κατάθεση» και… καταθέτω κι εγώ με τη σειρά μου.

Όλα ξεκινούν όταν μεγάλο μέρος ενός εγκαταλελειμμένου νεοκλασικού επί της οδού Σαλώνων 13, στο κέντρο της Αθήνας, καταστρέφεται ολοσχερώς από πυρκαγιά. Ο Μάνος και ο Παύλος, άνδρες του Ανακριτικού Τμήματος της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας,  αναλαμβάνουν να εντοπίσουν και να πάρουν κατάθεση από άστεγο άτομο που, σύμφωνα με μαρτυρίες, είχε βρει κατάλυμα στο κτήριο το τελευταίο διάστημα. Οι έρευνες  τους οδηγούν σε μια εξαρτημένη άστεγη σαραντάχρονη  γυναίκα. Σύντομα, η τυπική διαδικασία της  ένορκης κατάθεσης  για τα αίτια της πυρκαγιάς  παίρνει τη μορφή κατάθεσης ψυχής για τις αιτίες και τις αφορμές του προσωπικού της ολοκαυτώματος.

Η Αθήνα της κρίσης με τα εγκαταλελειμμένα νεοκλασικά, τις κλειστές επιχειρήσεις, τις ξεχασμένες γειτονιές και την ορατή -πια- φτώχεια καθώς και  η αμηχανία του μέσου ανθρώπου να δεχτεί τα νέα δεδομένα αλλά και να αντιδράσει μπροστά τους είναι μερικά από τα ζητήματα που θίγονται στην «Κατάθεση».

Διαβάζοντας το βιβλίο διακρίνει κανείς την συνειδητή πρόθεση του συγγραφέα να επιλέξει με προσοχή τις λέξεις του, να δημιουργήσει ένα καθαρό σκηνικό, να δομήσει σαφείς  χαρακτήρες, να φωτίσει την πορεία της ζωής τους και να αιτιολογήσει την ποιότητα των σχέσεών τους· και όλα αυτά  (σε πείσμα μιας εποχής που δείχνει να «αγαπά» το, ομολογουμένως όχι πάντα ουσιώδες, πολυσέλιδο μυθιστόρημα) σε ένα κείμενο που μόλις ξεπερνά τις εκατό σελίδες.

Μικρά «τρωτά» σημεία, κατά την προσωπική μου άποψη, μπορούν, ίσως, να θεωρηθούν η εκτεταμένη χρήση των μετοχών και των επιθέτων – σε κάποιες περιγραφές έχω την αίσθηση ότι θα μπορούσαν να περιοριστούν χωρίς να χάσει το κείμενο τη δυναμική του- και η έλλειψη περισσότερης φυσικότητας σε σημεία των διαλόγων που οι ήρωες εκφράζουν πιο εκτεταμένα σκέψεις ή προβληματισμούς τους. Αυτό, βέβαια, το αφήνω στην κρίση και των υπόλοιπων αναγνωστών καθώς άπτεται και της προσωπικής κάθε φορά προτίμησης. Εξάλλου, «Η κατάθεση» είναι ένα βιβλίο που ανεπιφύλακτα προτείνω να διαβάσετε.

Κλείνοντας, επιτρέψτε μου να σταθώ στη φωτογραφία που κοσμεί το εξώφυλλο, αποτέλεσμα της αισθητικής αντίληψης του Νικόλαου Καρμανιόλα (Karman) ο οποίος δημιουργεί τον δικό του «ασπρόμαυρο» κόσμο μέσα από τον φωτογραφικό του φακό. Αναζητήστε και την δική του καλλιτεχνική δουλειά.

Με τον Παναγιώτη Μαργώνη, τον οποίο γνώρισα μέσα από το κείμενό του, και τον Νίκο Καρμανιόλα, με τον οποίο γνωριζόμαστε λίγο περισσότερο, αποφοιτήσαμε από το Γενικό Λύκειο της Άμφισσας την ίδια χρονιά. Ανήκαν στους «γνωστούς-άγνωστους» συμμαθητές καθώς πάντα, λόγω επωνύμου, εντασσόμασταν σε διαφορετικά τμήματα. Μέσα από αυτό το κείμενο χαιρετίζω τους δύο αυτούς ανθρώπους της γενιάς μου και τους εύχομαι να είναι πάντα δημιουργικοί και οι δουλειές τους καλοτάξιδες.